GIỚI THIỆU CHI TIẾT:
Hiện nay, mạng lưới điều trị phục hồi chức năng đã phát triển rộng khắp trên cả nước, trong đó có các bệnh viện quân đội. Các loại thiết bị điều trị điện để phục hồi chức năng cho bệnh nhân rất phong phú, đa dạng và được ứng dụng rộng rãi trong hầu hết các khoa vật lý trị liệu - phục hồi chức năng. Có nhiều hãng sản xuất trên thế giới chế tạo và phân phối thiết bị điện phục vụ vật lý trị liệu. Tuy nhiên, sản phẩm của các hãng sản xuất hiện nay phần lớn chỉ sử dụng các tác nhân vật lý có tính chất riêng lẻ, giá thành sản phẩm cao và trong quá trình sử dụng khi có trục trặc hư hỏng thường gặp khó khăn về các linh kiện kỹ thuật thay thế.
 |
| Bộ thiết bị vật lý trị liệu đa năng MPT8-12 |
Nhằm đáp ứng nhu cầu về điều trị, Viện Điện tử thuộc Viện Khoa học và Công nghệ quân sự đã phối hợp với các cơ sở y tế nghiên cứu ứng dụng giải pháp tích hợp các tác nhân vật lý để chế tạo thiết bị vật lý trị liệu đa năng MPT8-12 (hình 1). Thiết bị MPT8-12 đã được Bộ Y tế cấp phép lưu hành ngày 24/10/2012 (số đăng ký: 50/2012/BYT-TB-CT), đã được sử dụng bước đầu có hiệu quả tốt tại một số cơ sở y tế trong và ngoài quân đội (Bệnh viện 105, Bệnh viện Thể thao Việt Nam, Trung tâm Y tế Hàng không, Phòng khám đa khoa Bộ Giao thông vận tải).
2. Cơ sở khoa học tác dụng điều trị của thiết bị:
Theo lý luận khoa học chuyên ngành sinh lý và lý sinh, cơ thể người sống là một hệ thống luôn được duy trì trong trạng thái cân bằng theo cơ chế điều chỉnh tự động. Đồng thời, cơ thể người cũng là một hệ thống mở, thường xuyên chịu tác động của các yếu tố bên ngoài, của môi trường tự nhiên, xã hội dẫn đến những thăng giáng nhiễu loạn về cấu trúc, chức năng của từng tổ chức cơ quan và toàn cơ thể. Việc ngăn chặn, diệt khử các nhiễu loạn đó là rất cần thiết để bảo đảm cho cơ thể tồn tại trong trạng thái cân bằng.
Vật lý trị liệu là một phương pháp điều trị có khả năng diệt khử các nhiễu loạn của cơ thể theo nguyên lý chuỗi “kích thích → phản ứng → thích nghi”. Tác nhân vật lý tác động kích thích lên cơ thể, cơ thể phản ứng đáp ứng lại các tác động đó. Quá trình này lâu dài sẽ tạo nên trạng thái cân bằng thích nghi của cơ thể phù hợp với điều kiện mới. Nếu sự kích thích là thích hợp, tăng dần sẽ giúp cơ thể mau chóng thích nghi, mau chóng trở về trạng thái bình thường trước đó hoặc phù hợp với điều kiện mới. Như vậy, có thể nói, vật lý trị liệu như là quá trình luyện tập chức năng sinh lý của cơ thể.
Phương pháp vật lý trị liệu giúp kích hoạt sự tham gia của chính cơ thể theo các trạng thái: nghỉ ngơi, hồi phục, điều tiết các quá trình và thích nghi. Các phương pháp điều trị bệnh luôn cần có tính tích hợp, phối hợp điều trị theo triệu chứng và theo căn nguyên.
Tùy từng trường hợp, từng giai đoạn cụ thể mà ưu tiên một phương pháp thích hợp. ứng dụng các tác nhân vật lý để điều trị bệnh có thể mang tính đặc hiệu hoặc không mang tính đặc hiệu. Một số tổ chức cơ thể cần những tác nhân kích thích đặc hiệu để có phản ứng đáp ứng lại. Ví dụ: xương cần kích thích trọng lực, tổ chức mô liên kết cần kích thích kéo giãn, tổ chức sụn cần có sự tải áp lực cách đoạn, ngắt quãng... Tuy nhiên, hầu hết các tổ chức cơ thể đều có sự đáp ứng với các kích thích không đặc hiệu, kết quả đáp ứng thể hiện rõ ở những thích nghi lâu dài. Các kết quả nghiên cứu trước đây cho thấy, nhiều tác nhân vật lý có thể tạo ra cùng một hiệu ứng - hiệu quả đáp ứng của cơ thể, ngược lại một tác nhân vật lý cũng có thể tạo ra nhiều hiệu ứng đáp ứng khác nhau trên cơ thể giúp chữa được nhiều bệnh lý khác nhau.
Dựa trên những cơ sở khoa học nêu trên, thiết bị vật lý trị liệu đa năng MPT8-12 đã được thiết kế chế tạo ở dạng tích hợp nhiều tác nhân vật lý trên cùng một sản phẩm nhằm giúp cho quá trình điều trị dễ dàng hơn thông qua sự tác động qua lại hiệu quả, bổ trợ lẫn nhau giữa các tác nhân, khắc phục sự tác động đơn lẻ của từng tác nhân vật lý. Đó là sự tích hợp các tác nhân: LASER, điện xung, từ trường, nhiệt hồng ngoại, ion. Hệ thống vi điều khiển trung tâm cho thiết bị là ARM STM32F103VCT6. Đây là hệ thống tiên tiến, tốc độ cao với tính ổn định rất cao, có khả năng chống nhiễu tốt, nhất là trong môi trường có từ trường và điện áp cao.
Hoạt động của thiết bị vật lý trị liệu đa năng MPT8-12 được tóm tắt trong sơ đồ sau:
 |
| Sơ đồ chức năng hoạt động của máy MPT8-12 |
3. Tính mới của thiết bị MPT8-12:
Thiết bị vật lý trị liệu đa năng MPT8-12 có nhiều đặc tính mới hơn so với một số thiết bị đã sản xuất trong nước và thiết bị nhập khẩu:
- Là thiết bị đa chức năng (6 chức năng), kết hợp chặt chẽ giữa các liệu pháp y sinh học và liệu pháp vật lý: trị liệu bằng điện xung tổng hợp, nhiệt hồng ngoại, thẩm thấu thuốc y học cổ truyền (khi có phối hợp với thuốc y học cổ truyền), cân bằng ion, trị liệu bằng LASER, trị liệu bằng từ trường.
- Là thiết bị tích hợp nhiều tác nhân vật lý trên cùng một sản phẩm giúp cho quá trình điều trị trở nên dễ dàng, hiệu quả hơn và phù hợp cho các đối tượng sử dụng. Thiết bị cũng được thiết kế gọn nhẹ, chắc chắn, an toàn, tiện dụng cho người sử dụng và sửa chữa (thao tác đơn giản, người sử dụng có thể tự thực hiện, các chỉ số yêu cầu của trị liệu hiển thị rõ, tự động tắt điện khi hết thời gian của liệu trình điều trị).
Với nhiều chức năng, gọn nhẹ, dễ thao tác vận hành nên rất thuận lợi khi sử dụng để chăm sóc sức khỏe cho bộ đội đóng quân tại vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo hoặc trên tàu hải quân...
- Là thiết bị có tác dụng trong điều trị dự phòng và điều trị giảm đau, điều trị phục hồi chức năng đa dạng.
- Là sản phẩm ứng dụng các phần mềm để có thiết bị dạng “nhúng”, bảo đảm hiệu quả điều trị và thiết lập các phác đồ điều trị mới theo định hướng của bác sĩ.
- Thiết bị có giá thành thấp hơn nhiều so với thiết bị cùng loại nhập khẩu.
4. Những khả năng ứng dụng của thiết bị MPT8-12:
Thiết bị MPT8-12 sử dụng hiệu quả trong điều trị dự phòng và điều trị giảm đau, điều trị phục hồi chức năng ở một số bệnh như: di chứng bại liệt, teo cơ; đau do thoái hóa xương khớp (hội chứng cổ vai cánh tay, hội chứng thắt lưng hông...); các bệnh lý chức năng của hệ thống thần kinh-cơ; các bệnh lý chức năng phát sinh do các yếu tố bất lợi của điều kiện lao động, môi trường làm việc và môi trường sống; những bệnh lý chức năng ở người lao động nặng, gắng sức (bộ đội trong huấn luyện, chiến đấu; các vận động viên thể dục thể thao)...
Thiết bị MPT8-12 không sử dụng trong những trường hợp: có thai, đóng đinh kim loại nội tủy, đặt stent động mạch vành, mang máy trợ tim, đang bị hôn mê, mắc bệnh ác tính, bệnh lao. Cũng không sử dụng thiết bị trong điều trị tại các vùng cơ thể đang bị chảy máu hoặc đe dọa chảy máu, những vùng da có giãn mạch máu.
Tài liệu tham khảo:
1. Trần Công Duyệt, Vũ Công Lập, Đỗ Kiên Cường (1991), Từ trường và hệ thần kinh LASER thể dịch, Trung tâm Vật lý y sinh học, thành phố Hồ Chí Minh.
2. Trần Thúy và CS (1993), “Phân tích ứng dụng LASER trên huyệt để điều trị giảm đau do ung thư”, Tạp chí Y học Việt Nam, tập 39, số 7, trang 132-137.
3. Gubanov N.I và CS (1978), Lý sinh y học, Nhà xuất bản Y học, Matxcơva (Nga).
4. Pelts và CS (1991), “Từ trường xuất hiện khi cho dòng điện chạy qua tay người”, Biophysika, tập 35, số 1, trang 137-140.
5. Pavlov A.F và CS (1988), “Phản xạ trị liệu viêm ổ răng bằng LASER He-Ne”, Stomatologiia, tập 67, trang 6-8.
6. Ionin A.P và CS (1989), “Chiếu LASER He-Ne năng lượng thấp vào tĩnh mạch để điều trị đau thắt ngực không ổn định”, Sovietskaya Meditsina, số 8, trang 17-19.
7. Fleischhauer M et al (2002), “Laitfaden Physiotherapie in der Orthopaedie und Trautmatologie”, Urband & Fischer Verlag.
8. Persinger M.A et al (1987), “Geopsychology and geopsychopathology: mental processes and disorders with geochemical and geophysical factors”, Experientia, vol. 43, N01, pp. 92-104.
9. King C.E et al (1990), “Effect of helium neon auriculotherapy on experimental pain threshold”, Physical therapy, vol. 70, N01, pp. 24-30.
KS. Vũ Ngọc Tuấn, ThS.KS. PHạm Văn Hòa - Viện Điện tử, Viện Khoa học và Công nghệ quân sự
TS.BS. Nguyễn Minh Hiếu - Cục Quân y
Phản biện khoa học: ThS. Lê Hòa Bình
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét